Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810
Cachet-de-Salamoun(-verticillado)
Polygonatum verticillatum
Asparagaceae Convallariaceae
Noms en français : Sceau-de-Salomon à feuilles verticillées, Sceau-de-Salomon verticillé.
Descripcioun :L'erbo-de-la-roumpeduro-verticillado es uno planto que trachis dins li faio e lis avelanedo de mountagno. A un gros rizoumo d'ounte parton proun de racino. Li fueio soun estrecho e longo, alor que li flour soun groupado i verticillo. Fai de fru vióulet un cop madur.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço medicalo pèr aquelo planto. Bessai que soun li meme qu'aquéli de l'erbo-de-la-roumpeduro. Li fueio soun manjado coume de liume is Indo.
Port : Erbo
Taio : 30 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Polygonatum
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Convallariaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Faio
- Avelanedo
- Champino à rousage
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Polygonatum verticillatum (L.) All., 1785